BNR Nieuwsradio: Duitse woningbouw piept en kraakt

Net als de Nederlandse woningmarkt kent ook die van Duitsland problemen. En die crisis lijkt daar alleen maar erger te worden, blijkt uit cijfers van onderzoeksinstituut ifo. Duitsland kampt met een enorm piepende bouwsector, aldus Sander Tordoir, senior econoom van denktank Centre for European Reform.

Nederland en Duitsland zijn op het gebied van woningcrisis vergelijkbaar in het opzicht dat metropoolregio's, zoals Berlijn, München en Hamburg, te maken hebben met een nijpende woningtekorten. In Nederland kennen we dat met name in de Randstad.

'Maar het grote verhaal in Duitsland is dat de bouwsector heel erg piept', zegt Tordoir. 'Er is een enorme vraaguitval.' De econoom ziet de werkeloosheid bij bouwbedrijven nog niet oplopen, 'maar een waarschuwing in het rapport van ifo is dat de meeste bedrijven nog opdrachten van het afgelopen jaar aan het afwerken zijn.' De klap kan dus nog komen.

In Duitsland werd de woningmarkt in het afgelopen decennium ook wel 'betongoud' genoemd, zegt Tordoir. 'En dat is nu echt veranderd.' De vraag is volgens hem dan ook wanneer de bouw zo goed als stil komt te vallen.

Vraaguitval

Uit de cijfers van onderzoeksinstituut ifo blijkt dat bijna 50 procent van de Duitse bouwondernemingen nu al een tekort aan opdrachten heeft. Dat lag een jaar geleden op 18 procent. 'Het valt ook op dat het aantal geannuleerde projecten is opgelopen tot boven de 20 procent, terwijl dit normaal altijd veel lager was', aldus Tordoir.

Duitsland probeert per jaar 400.000 nieuwe woningen te bouwen. 'Vorige jaar werden er net geen 300.000 gebouwd. En dit jaar wordt het misschien opnieuw minder. Prognoses laten zien dat dit in de komende jaren mogelijk daalt tot 200.000 woningen per jaar.'

Waarom Duitsland in die jaren dat woningbouwsector floreerde dan niet meer woningen bouwde, heeft volgens Tordoir te maken met strenge bouweisen, sterk gestegen kosten, en een verstikkende bureaucratie. 'De financieringsproblemen van grote bouwondernemingen komen daar nu bovenop.'

Volgens Tordoir neemt Duitsland wel een aantal slimme maatregelen om de woningcrisis te lijf te gaan. 'Zo is de invoering voor de standaard van energiebesparing EH40 uitgesteld om de bouwsector wat adem te geven en zijn er aanpassingen gedaan aan het belastingstelsel. Maar dit zijn geen game changers.'

De Duitse Bondskanselier Olaf Scholz heeft er nog altijd vertrouwen in dat de markt wel weer aantrekt, zegt Tordoir. Hij verwacht dat de markt zich moet aanpassen aan het hogere renteniveau en dat het dan wel weer beter zal gaan. 'Dus laten we hopen dat hij gelijk heeft.'