Bij het IMF begint nu een geopolitiek gevecht: blijft het een door het Westen gedomineerde club?

Press quote (NRC Handelsblad)
19 December 2023

De discussie over de stemverhoudingen „kán bijna niet geopolitieker”, zegt Sander Tordoir, onderzoeker bij denktank Centre for European Reform. „De grote vraag wordt: zijn het Westen en zijn bondgenoten, zoals Japan en Zuid-Korea, bereid terrein op te geven?”

Tordoir, die eerder bij de delegatie van de Europese Centrale Bank bij het IMF werkte, ziet een „fundamenteel dilemma”. Aan de ene kant is het nodig om het IMF te versterken als „multilaterale club, die van iedereen is”. Dat vereist een „rechtvaardiger” verdeling van de quota. Aan de andere kant is een grotere rol van China heel riskant, meent hij. China stelt zich „oncoöperatief” op door dwars te liggen bij IMF-programma’s. Zo hield het lange tijd herstructurering van de schuld van Ghana, Sri Lanka en Zambia tegen, landen die zowel van het IMF als direct van China geld hebben geleend.

„Mogelijk gaat China zich coöperatiever opstellen als het een sterkere positie krijgt binnen het IMF, zo hoor je soms. Maar ik heb daar een hard hoofd in”, zegt de onderzoeker. De Chinezen zijn volgens hem open in hun ambitie om de westerse invloed op het wereldtoneel te verkleinen. Chinees vetorecht binnen het IMF is voor de Amerikanen – en stilletjes ook voor de Europeanen – een „enorm risico”, zegt Tordoir. „Het IMF zou dan onwerkbaar kunnen worden.”

...Sommige landen betalen bijna 8 procent rente op IMF-kredieten, zo berekende Tordoir. „Die hoge rentelasten maken begrotingsproblemen nog erger – wat helemaal niet in het belang is van het IMF.” Een land als Pakistan, dat amper nog reserves heeft, betaalt „de volle mep” aan het IMF. „Zoiets is moreel niet verdedigbaar, maar ook geopolitiek niet slim: het IMF is te duur geworden, schuldenlanden wenden zich dan sneller tot China”, aldus Tordoir.